Asset Publisher
Polnische Wälder
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Polen gehört in Bezug auf die Waldfläche zur europäischen Spitze. Diese nimmt mit 9,1 Mio. ha 29,2 % der Gesamtfläche ein. Die Mehrheit der Wälder sind Staatseigentum, das durch den Staatsforstbetrieb „Lasy Państwowe" („Staatsforste") (PGL LP) verwaltet wird.
In Polen gibt es immer mehr Wälder. Der Waldanteil ist von 21 % im Jahre 1945 auf 29,2 % heute gestiegen. Zwischen den Jahren 1995 und 2011 ist die Waldfläche um 388 Tausend Hektar gestiegen. Die Grundlage für die Aufforstung bildet das „Nationale Waldmehrungsprogramm", nach dem der Waldanteil im Jahre 2020 30% und im Jahre 2050 33% betragen soll. Die polnischen Wälder sind reich an Pflanzen, Tieren und Pilzen. Insgesamt leben 65% aller Tiere im Wald.
Die Wälder wachsen in unserem Land auf den schwächsten Böden, hauptsächlich im Zusammenhang mit der Entwicklung der Landwirtschaft in den vergangenen Jahrhunderten. Dies beeinflusst die Verteilung der Waldstandorte in Polen. Über 55% der Wälder sind Nadelwälder. Den Rest bilden Laubwälder, meistens Laubmischwälder. Einen kleinen Anteil der Laubwälder nehmen mit etwas mehr als 3% Erlenbruchwälder und Auwälder ein.
In den Jahren 1945-2011 hat sich der Flächenanteil der Laubwälder im Gebiet des PGL LP von 13 auf über 28,2% vergrößert.
In Flachland- und Hochlandgebieten überwiegt die Kiefer. Sie wächst auf 64,3% der Waldfläche vom PGL LP und auf 57,7% der privaten und kommunalen Wälder. Im Gebirge dominiert die Fichte (im Westen) bzw. die Fichte und die Buche (im Osten). Die Dominanz der Kiefer ergibt sich aus der Art der Forstwirtschaft in der Vergangenheit. Die einstigen Monokulturen hingen mit dem hohen industriellen Bedarf an Holz. Es hat sich jedoch herausgestellt, dass solche Wälder gegen klimatische Faktoren weniger resistent sind und auch von Schädlingen leichter angegriffen werden können.
Der Anteil anderer Baumarten, hauptsächlich der Laubbaumarten, in den polnischen Wäldern steigt kontinuierlich. Die Forstleute gehen weg von Monokulturen und passen den Baumbestand an die natürlichen Standortbedingungen an. Dank diesen Maßnahmen konnte der Flächenanteil der Laubwälder im Gebiet des PGL LP von 13 % auf über 28,2 % ansteigen. Immer häufiger gibt es Eichen, Eschen, Spitzahorne, Bergahorne, Ulmen sowie Birken, Buchen, Erlen, Pappeln, Hainbuchen, Espen, Linden und Weiden.
In unseren Wäldern kommen meistens Baumbestände in Altersklassen zwischen 40 und 80 Jahren. Das durchschnittliche Alter beträgt 60 Jahre. Es gibt immer mehr große Bäume, die über 80 Jahre alt sind. Seit dem Ende des 2. Weltkrieges ist der Flächenanteil solcher Altbäume von 0.9 Mio. ha auf fast 1,85 Mio. ha gestiegen.
Asset Publisher
Asset Publisher
Ochrona Lasu
Ochrona Lasu
smieci.jpg
Borecznik (fot. Nadleśnictwo Gniewkowo)
Ochrona lasów ma szczególnie istotne znaczenie dla każdego z nas. Dzięki odpowiedniej pielęgnacji drzew i dbaniu o czystość i porządek jak również dzięki zdobytej wiedzy o procesach zachodzących w przyrodzie, każdego roku leśnicy podejmują działania mające na celu zachowanie trwałości lasu i zwiększanie jego naturalnej odporności na czynniki szkodotwórcze.
Zagrożenia dzieli się na trzy grupy:
1. abiotyczne - ekstremalne zjawiska atmosferyczne:
• silne wiatry łamiące lub wywracające drzewa;
• obfite opady atmosferyczne, które w połączeniu z niską temperaturą powietrza przyczyniają się do tzw. okiści, a w konsekwencji łamania gałęzi, a nawet drzew;
• skrajnie niskie i wysokie temperatury, przed którymi rośliny, także drzewa, nie potrafią się obronić;
• pożary lasu oraz powodzie, w trakcie których nie tylko ginie drzewostan, ale także wiele zwierząt.
2. biotyczne - związane z organizmami żywymi:
• grzyby (np. huba korzeniowa) wywołujące liczne choroby, w wyniku których drzewostany są osłabione, a nawet zagrożone procesem zamierania;
• szkodniki owadzie (borecznik, brudnica, mniszka, barczatka sosnówka i inne) - ich ogromna różnorodność jest przyczyną tego, iż las atakowany jest we wszystkich fazach rozwojowych;
• zwierzęta, szczególnie łowne, których stan z jakiś przyczyn został zachwiany, wyrządzają często szkody głównie w uprawach i młodnikach, a więc najmłodszych drzewostanach.
Ochrona przed szkodnikami owadzimi polega głównie na: wyznaczaniu, terminowym usuwaniu i wywożeniu z lasu drzew zasiedlonych, utylizacji resztek gałęzi i kory po korowaniu oraz wykładanie pułapek wabiących. Szkody gospodarcze spowodowane przez zwierzynę (jeleniowate, dziki) w uprawach zapobiega się przez grodzenia, smarowanie repelentami, palikowaniem cennych gatunków, a w młodnikach głównie przez zabezpieczenie sosny osłonkami plastikowymi. Zimą podczas wykonywania pielęgnacji młodników i drzewostanów pozostawia się zwierzynie ścięte gałązki na kilka tygodni, co znacznie ogranicza spałowanie młodników.
3. antropogeniczne - wywołane przez człowieka:
• zanieczyszczenia gleb, wód, powietrza;
• usuwanie drzewostanów, szczególnie tych cennych, podyktowane względami gospodarczymi;
• niszczenie stanowisk roślin, m.in. zagrożonych wyginięciem;
• niszczenie żerowisk, legowisk, miejsc lęgów i bytowania zwierząt, które niekorzystnie wpływa na populacje oraz nieprzemyślana regulacja stanu zwierzyny;
• pożary lasu powstałe w wyniku nieprzestrzeganie przepisów przeciwpożarowych oraz ogólnego niedbalstwa;
Jednak z nadzieją należy spojrzeć w przyszłość. Rozwój licznych nauk oraz wzrost poczucia odpowiedzialności za przyrodę, na pewno już wkrótce zaowocuje przewagą działań profilaktycznych nad eliminującymi zagrożenia, z jakimi musi uporać się las.